Uzębienie konia jest doskonałym źródłem wiedzy o jego wieku. Z upływem lat ilość zębów konia oraz ich kształt zmienia się. Dzięki tym zmianom na podstawie uzębienia, jesteśmy w stanie określić wiek konia.
Otwieranie pyska powinna wykonywać zawsze osoba doświadczona, gdyż niewprawna osoba może to zrobić w sposób zagrażający jej bezpieczeństwo oraz zdrowiu konia.
U źrebaków, podobnie jak u ludzi, występują zęby mleczne. Pełne uzębienie u źrebaka pojawia się w wieku około 9 miesięcy (tj. 12 siekaczy, 12 przedtrzonowców). Dorosły samiec konia ma 40 zębów w tym: 24 przedtrzonowe i trzonowe, 12 siekaczy oraz 4 kły. Czasami występują tzw. wilcze zęby (1 do 4). Klacze nie maja kłów, więc łączna ilość zębów wynosi 36. Bardzo rzadko zdarza się aby u klaczy wystąpiły wilcze zęby.
Konie są zwierzętami roślinożernymi. Podczas ich całego życia zęby się ścierają, ale nie przestają rosnąć. W trakcie procesu odrastania nowe części odrastających zębów pojawiają się nad dziąsłami co pozwala określić wiek konia.
W celu określenia wieku sprawdza się korony siekaczy, które mają wgłębienia zwane rejestrami. Z każdym rokiem ulegają one spłyceniu, proces ścierania zaczynając od szczęki górnej od cegów przez średniaki a na końcu okrajaki. Następnie to samo dzieje się z siekaczami szczęki górnej. Para ściera się około 12 miesięcy. Po jedenastym roku życia określenie wieku na podstawie uzębienia jest bardzo trudne.
Stan uzebienia w poszczególnych latach
2,5 – 3 LAT
Mleczne cęgi (centralne siekacze) są wypychane i zastępowane przez stałe około 2,5 roku, po każdej stronie w obu szczękach pojawiają się po dwa zęby trzonowe. Stałe zęby najpierw wyrastają w dolnej szczęce a dopiero długo potem w dolnej.
3,5 ROKU
Mleczne średniaki (drugie siekacze) zastępowane są zębami stałymi. W dolnej i górnej szczęce wyrastają po dwa kolejne zęby trzonowe.
4 – 4,5 ROKU
Mleczne okrajki (najbardziej boczne siekacze) zastępowane są zębami stałymi, także pojawiają się po dwa ostatnie trzonowce. U samców wyrzynają się kły. Pięcioletni koń powinien mieć już pełne uzębienie.
6 LAT
Starte rejestry na cęgach żuchwy.
7 LAT
Brak rejestrów na cęgach i średniakach przy jednoczesnej obecności na pozostałych siekaczach obu szczęk.
8 LAT
Nie ma rejestrów na siekaczach żuchwy, rejestry górnych siekaczy są o połowę płytsze, występ na górnych okrajkach zanika. Powoli zaczyna się proces zmiany kształtu zębów z poprzecznie owalnego na trójkątny.
10 LAT
Rejestry są widoczne tylko na górnych okrajkach, ukazuje się na nich powiększający występ. Pojawia się również tzw. bruzda Galvayne’a.
11 – 13
LAT Wszystkie rejestry konia są starte. Występ na okrajkach jest wyraźni, ale nie może być pomylony z tym co powstał w 7 roku życia.
15 LAT i WIĘCEJ
Zęby który w międzyczasie zmieniły kształt na trójkątny ponownie przybierają kształt owalny a na końcach podłużny. Kąt ustawienia górnych i dolnych siekaczy robi się ostrzejszy. Zęby mocniej wystają z dziąseł.
Bibliografia: :Konie i kuce Kompendium”, Tansin Pickeral; Wkipedia